De laatste ontwikkelingen in de Metaverse. Hoe tech kan bijdragen aan gezondheid en bijvoorbeeld patiënten met Alzheimer kan helpen. Dat de cyberoorlog tussen Rusland en het Westen aan het escaleren is. En hoe onze waarheden en democratische grondbeginselen afbrokkelen door technologie en social media. Zomaar wat onderwerpen die op het programma van South by Southwest stonden dit jaar. Na twee jaar pauze door corona kon de conferentie in Austin weer plaatsvinden.
Als SXSW ons iets geleerd heeft, dan is het dat we behalve in een klimaat- ook in een technocrisis zitten. Dat de techniek die ons
moet helpen aan een mooier en beter leven tegen ons werkt. Tech sloopt onze waarheden, onze vrijheden en onze democratie om maar iets te noemen. Misschien betekenen beide crises op niet al te lange wel onze ondergang. Maar er is goed nieuws, want we hebben de tijd mee!
Als ’tijdsgeestfetisjist’ kan ik natuurlijk niet anders dan door de bril van het trendmodel kijken waar ik dagelijks mee werk. En dat biedt een geruststellend perspectief. Relatief dan, dat moet ik er bij schrijven. Het trendmodel legt bloot dat maatschappelijk gedrag een vast ritme volgt. Periodes van zelfvertrouwen wisselen af met periodes van angst. Zo’n golf duurt telkens ongeveer vijftig jaar. Op dit moment verlaten we een tijdperk van bijna drie decennia van zelfvertrouwen en de periode die voor ons ligt wordt gekenmerkt door een onbewust gevoel angst en onzekerheid. En dat kunnen we op dit moment ontzettend goed gebruiken.
Een mindset van angst betekent namelijk dat de maatschappij gefocust is op controle, op houvast zoeken en op risico’s mijden. We zien sneller gevaar en proberen zoveel als mogelijk onzekerheden te elimineren. Toen we ons een jaar of vijftig geleden op een vergelijkbaar punt op de golf bevonden, was dat ook goed zichtbaar. We waren bang voor zure regen, het uitsterven van dieren, giftig voedsel, klimaatrampen, een kernoorlog en het Aids-virus. De club van Rome waarschuwde ons voor het einde der tijden.
Ook nu zijn we ons veel bewuster van gevaren. Goddank, want stel je toch eens voor hoe we nu met elkaar, met ons klimaat en met al technologie zouden zijn omgegaan als we zouden bruisen van zelfvertrouwen? We zouden de risico’s bagatelliseren, ze waarschijnlijk niet eens zien. Een paar graden meer of minder zouden heus niet veel uitmaken. En Margrethe Vestager en Frances Haugen hadden dit jaar geen sessies gehad op SXSW.
In dit licht is het boeiend om vanuit de tijdgeest naar het programma van SXSW te kijken. Ik sprak erover met Southwest-veteraan Roeland Stekelenburg (je hebt zijn blogs hier vast ook gelezen) en hij vertelde over het karakter van de conferentie van een jaar of tien jaar geleden. Het ging toen over het ontdekken van de ongekende mogelijkheden van tech. Over de kansen van socials, over allerlei nieuwe technieken zoals responsive webdesign, over disruptieve startups. Een groot contrast met nu. Een paar voorbeelden:
2012 – Vertrouwen
- Political humor 2.0
- Big Data: the race for the white house
- Socializing the Presidency: digital politics
- F*ck privacy: neuromarketing is the future
- Time for an online presidential primary?
2022: Onzekerheid
- Misinformation and the ongoing danger to our democracy
- Fact vs Fiction: fighting election disinformation
- Trusting in digital governance
- How to stand up to a dictator
- Cyberwar 2022: from eastern Europe to across the globe
Laten we onszelf dus maar gelukkig prijzen met de huidige tijdsgeest. De onzekerheid omarmen. De realiteit onder ogen zien en de risico’s met elkaar bespreken. De vrijblijvendheid die bij een tijd van zelfvertrouwen hoort snel achter ons laten en de collectieve behoefte aan maatschappelijke verantwoordelijkheid gebruiken voor verstandige keuzes en afspraken.
Mooiere wereld
Behalve dat SXSW me nog bewuster heeft gemaakt van de uitdagingen van deze tijd, heeft het me vooral ook doen inzien dat we met elkaar in staat kunnen zijn om er een mooiere wereld van te maken. Met een gezond klimaat. Een wereld waar plek is voor iedereen. Een democratische wereld waar mensen naar elkaar om kijken. Ik heb in Austin een hoop bijzondere mensen ontmoet die iedere dag strijdlustig hun bed uit komen. Van Brené Brown die ons inspireert over de taal die nodig is om echte verbinding met elkaar te maken tot Brad Stuver die zich als profvoetballer inspant voor de LHBTQ-community. Van journaliste Maria Ressa die niet zonder gevaar opkomt voor onze vrijheid en democratie, tot Vivek Murthy die zijn invloed als Surgeon General inzet voor een leven in liefde in plaats van in angst. En dan heb ik een hoop mensen nog niet genoemd.
Het vliegtuig is op het moment van schrijven al meer dan tweeduizend kilometer geleden uit Austin vertrokken. Ik kijk terug op een bijzondere week. Een week vol met inspirerende gesprekken, momenten en mensen. Die inspiratie is mee op weg naar huis. Ik neem het op in mijn eigen verhalen, lezingen en sessies, zodat nog meer mensen en bedrijven in beweging komen. De eerste keynote is al klaar 😉
Benieuwd naar andere bevindingen en inzichten?
Samen met een aantal andere Nederlandse bezoekers maakten we een online verslag van onze bevindingen en inzichten. Lees ze hier terug.
