De berichten op LinkedIn met werkjubileumfelicitaties (5 jaar LUNAR Institute) spoorden mij aan om een aantal reflecties te verwoorden en te delen. Nu zou ik makkelijk kunnen reflecteren op het LUNAR-team waar ik heel trots op ben en op de impact van de programma’s die we mochten maken voor onze klanten en voor de top-executives in de open programma’s. Op de Community van Free Minds, waarbij inmiddels leiders van meer dan 65 organisaties zijn aangesloten, de Free Mind Dinners met inspirerende gastsprekers en de mooie podcasts over leiderschap en vermenselijking die ik de afgelopen 2,5 jaar mocht maken.
Dat zou kunnen, maar veel liever deel ik met mijn netwerk een aantal observaties en diepere inzichten; zaken die ik geleerd heb, die me geraakt hebben, die ik nu niet kon vertellen als we vijf jaar geleden niet hadden besloten het LUNAR Institute op te richten. Ga er even voor zitten want het is wellicht ‘food for thought’, hopelijk inspirerend en verrijkend voor je eigen mind… En ontstaan vanuit de bevoorrechte positie die we hebben om dag in dag uit te kunnen werken met de complexe uitdagingen van bestuurders, directeuren, ondernemers en teams die op zoek zijn naar (persoonlijke) groei, positieve impact, beter en effectiever samenwerken en samen succes creëren.
De grote paradox van leiders
Als eerste noem ik het spanningsveld tussen het korte- en langetermijn denken en – handelen, de ’tirannie van het NU’ zoals we het genoemd hebben; de spanning tussen het besef van langetermijnverantwoordelijkheid (ook voor de komende generaties, het legacy-denken) en de druk om op de korte termijn succes te behalen. Deze paradox is voor veel leiders een plaaggeest van jewelste die veel stress en onrust oplevert. Tot en met serieuze ethische vraagstukken. Klip en klare oplossingen zijn er niet, maar het gesprek erover kunnen voeren levert mooie dingen op. Zoals de echte urgentie voelen, begrijpen welke krachten er echt spelen, elkaar stimuleren om met deze paradox echt aan de slag te gaan. Met dank aan onder anderen Jeroen Smit (auteur), Michel Baars (ondernemer, oogsten van gebouwen), Ignaas Devisch (onze LUNAR-huisfilosoof en ethicus) en Michel Scholte (minister van de nieuwe economie en ambassadeur van True Pricing) die ons hielpen om het onderwerp te verdiepen en het gesprek scherp te voeren. En op een afstandje (vanuit Londen) natuurlijk Roman Krznaric, de auteur van het boek The Good Ancestor. Het gesprek is nog maar net begonnen, het is urgent en de relevantie ervan is hoog!
Mentale overprikkeling en mentale ondervoeding
De vaststelling dat we – even generaliserend – allemaal last hebben van mentale overprikkeling. De prikkels die onze aandacht verstoren nemen alsmaar toe. En velen denken ook dat we eraan wennen. Sommige mensen hoor ik niet zonder enige trots zeggen dat ze diehard en productieve multitaskers zijn geworden. De samenwerking met vele neurowetenschappers en psychologen op het gebied van wellbeing en geluk (positieve psychologie), heeft ons doen inzien dat overprikkeling de belangrijkste bron is van stress en ziekte, van mentaal niet-fit zijn. We stoppen ons brein vol met (mentale) junkfood, to do’s, onbeantwoorde prikkels en berichten, taken die niet af zijn. Voor rust en reflectie is weinig ruimte. We weten dat elke dag sport/beweging en ontspanning (meditatie, stilte, voldoende slaap) nodig en noodzakelijk is om gezond en fit te blijven, maar we doen het massaal niet of af en toe.
Daarbij komt dan nog dat we in de waan en routine van de dag vaak vergeten om tijd te nemen voor geestelijke voeding: inspiratie, inzichten uit andere vakgebieden en werelden (kunst, cultuur, filosofie), echt contact met de natuur… De stapel ‘interessante boeken’ wordt steeds groter, maar we komen er vaak niet aan toe om ons er echt in te verdiepen.
Voor mij een belangrijke motivatie om door te gaan met de open LUNAR-programma’s en de Free Mind Dinners om de inspirerende en voedende stroom op gang te houden en leiders hierbij te stimuleren.
Mindful Leaderschip en Mindful Samenwerken
Het verbaast me nog steeds dat de zogenaamd zachte kanten van leiderschap als een soort ‘nice to have’ worden beschouwd. Het gaat dan over een open mindset, werken met aandacht, empathie, jezelf zijn, ruimte voor het echte gesprek, voorbeeldgedrag, werken vanuit vertrouwen. En in veel gevallen wordt letterlijk de vraag gesteld: Hebben we dit echt nodig? Hoeveel hebben we ervan nodig? Het moet niet te ongemakkelijk worden… Wat vinden we acceptabel? Alsof het een vreemde toevoeging is aan het recept van leiderschap en niet een essentie …
Het motiveert mij en mijn collega’s ook weer om met teams in deze materie te duiken en te ontdekken dat dit niet soft is, maar bijdraagt aan de kracht en effectiviteit van teams en aan hun geluk en welbevinden als team. Het zorgt voor meer plezier, diepgang en het is de beste manier om talent in teams echt te ontsluiten en tot echte samenwerking te komen.
